چکیده
نوشتن توانایی مهمی برای پیشرفت علم و رشد در آن است. یک متن سلیس و قوی می تواند خواننده را درباره موضوعی به وجد بیاورد، منتقدان را علاقه مند به بررسی دقیق آن کند و در نهایت در جامعه علمی تاثیر گذار باشد. با این وجود اکثر دانشجویان آموزشی در این باره نمی بینند و مجبورند ممارست زیادی برای نوشتن مقاله خود کنند. در این نوشته از زاویه دید یک خواننده و یا داور مقاله ده قانون ساده برای نوشتن مقاله بیان می کنیم. این قوانین کمی میکنند که سریع تر و سلیس تر بنویسید و از نوشتن لذت ببرید.
مقدمه
خواندن و نوشتن توانایی مهمی برای دانشجویان است. در واقع ماشین علم بر پایه تولید مقاله بنا شده است انگیزه ها و اولویت ها در کنار مولفه های بسیار دیگری در مقاله بیان می شوند. سردبیران یک مجله علمی می خواهند ارزش علمی مقاله را بفهمند تا با رای داوران درباره صحت نتایج تصمیم به نشر آن کنند. خواننده مقاله می خواهد نتایج آن را بفهمد تا تصمیم بگیرد که آن را دقیق تر بخواند یا خیر. در نهایت نویسنده مقاله می خواهد مطمئن شود که پیام اصلی مقاله به گوش مخاطب عام رسیده و مخاطب متخصص متوجه اهمیت آن شده است یا نه. تمام این اهداف با داشتن یک ساختار در مقاله قابل دسترسی است. ساختاری که جمله ها را در پاراگراف، بخش و نهایتاً کل مقاله سازماندهی کند.
شسته رفته بودن نوشته برای ترویج علم در شاخه های مختلف بسیار حیاتی است. برای مثال در علوم زیستی که موضوعات آن با زمینه های متنوعی درگیر است، نوشتن متن به گونه ای که محققان رشته های مرتبط ولی متفاوت پیام آن را بگیرند اهمیت بسیار دارد. این کار نیاز به مهارت نویسنده دارد تا بتواند مفاهیم را به درستی به دیگر ارتباط دهد. یک مقاله تنها وقتی مفید است که خوانا و قابل ارزش گذاری بوده و نتایج آن به راحتی به خاطر سپرده شوند.
گزاره هایی که در مقاله بیان میشوند باید منطقاً درست و با داده ها همخوانی داشته باشند. بدون ساختن یک داستان اصلی برای مقاله خواننده معمولا در انبوه داده ها گم می شود و نمیتواند خط فکری شما را دنبال کند تا متوجه نتایج آن شود. در اینجا ده قانون ساده برای نوشتن مقاله بیان می کنیم. چهار قانون اول کلی هستند و در تمام قسمت های مقاله (و نوشته های دیگر مانند پیشنهاد پژوهشی، پوستر و …) باید رعایت شوند. چهار قانون دیگر به شما میگویند چگونه نتایج هر قسمت از مقاله را بیان کنید و در نهایت دو قانون آخر می گویند که چگونه بنویسید تا اهداف اصلی کل مقاله روشن شود.
قانون های کلی (قانون های ١ تا ۴)
نوشتن ابزاری برای ارتباط برقرار کردن است. بنابراین ارتباط قوی با ذهن خواننده اولیت اصلی یک مقاله است. هنگام نوشتن مرتباً باید مطمین شوید که خواننده همراه شماست. ۴ قانون پیش رو برای اطمینان یافتن از همراهی خواننده ی مقاله شما است.
قانون ١ :تنها و تنها پیرامون موضوعی که در عنوان مقاله بیان می کنید بنویسید
مقاله ای ماندگار است که خواننده یک سال بعد از خواندن آن همچنان بتواند دستاورد اصلی آن را بیاد بیاورد. لازمه این کار، تمرکز مقاله تنها روی یک موضوع است. اگرچه یک مقاله می تواند نتایج زیادی را بیان کند ولی نیازی به حرص زدن برای این کار نیست. هنگامی که چند موضوع متفاوت در لابلای مقاله بیان می شود دستاورد اصلی آن در ابهام می ماند و احتمالا خواننده خیلی زود تمام ٢ آن ها را از یاد می برد.
مهمترین قسمت یک مقاله عنوان آن است. برای درک اهمیت آن نگاه کنید که در چند درصد موارد تنها با خواندن عنوان مقاله اراده کردید آن را بخوانید. عنوان اولین چیزی است که دیده می شود و در تصمیم خواننده برای خواندن کل مقاله نقش اصلی را دارد.
عنوان نه تنها ایده اصلی مقاله را می رساند، بلکخ مانند قطب نمایی برای کل متن آن است. با نگاه به عنوان و مقایسه آن با قسمت های مختلف مقاله می توان حواشی و کاستی های مقاله را تشخیص داد. عنوان معمولا باید کوتاه باشد. اگر نتایج زیادی برای گفتن دارید پیدا کردن عنوانی کوتاه کاری سخت ولی ارزشمند است. زیرا هدف علم بدست آوردن اصول کوتاه و عمیق با تکیه بر انبوه داده ها و قضیه ها است. فکر کردن مداوم به عنوان تحقیق علمی تان نه تنها به نوشتن بهتر آن کمی می کند بلکه ذهن شما را شفاف می کند که آزمایش مناسب تری طراحی کنید و یا نظریه عمیق تری بسازید. این قانون شاید سخت ترین قانون باشد زیرا با تمام پروژه علمی شما درگیر است. در نهایت باید با تحلیل و استدلال داده ها ساده ترین ادعا/مدل را کشف کنید که البته قابل ساده سازی بیشتر نباشد. نتیجه این تلاش یافتن عنوانی است که تمام نتایج تحقیق تان را در یک جا جمع می کند. برای مثال عنوان مقاله ای که درباره یک فن آوری جدید و نتایج زیستی آن نوشته شده است، باید همچون پلی باشد که توصیف کند چگونه فن آوری جدید می تواند زیستی شناسی را دگرگون کند.
این قانون شاید سخت ترین قانون باشد زیرا با تمام پروژه علمی شما درگیر است. در نهایت باید با تحلیل و استدلال داده ها ساده ترین ادعا/مدل را کشف کنید که البته قابل ساده سازی بیشتر نباشد. نتیجه این تلاش یافتن عنوانی است که تمام نتایج تحقیق تان را در یک جا جمع می کند. برای مثال عنوان مقاله ای که درباره یک فن آوری جدید و نتایج زیستی آن نوشته شده است، باید همچون پلی باشد که توصیف کند چگونه فن آوری جدید می تواند زیستی شناسی را دگرگون کند .
قانون ٢ :برای کسی بنویسید که اطلاعی راجع به رشته ی شما ندارد
نویسنده˼ مقاله آگاه ترین فرد به زیر و بم تحقیق علمی و در عین حال ناآ گاه ترین فرد برای درکِ ذهن خواننده آن مقاله است. این نا آگاهی ریشه بسیاری از اشتباهات نوشتاری است. برای پرهیز از آن ها، مثل یک طراح به کار خود نگاه کنید: فضایی بسازید و ذهن خواننده به سوی هدف خود سوق دهید به نوشته تان دوباره (و چندباره) نگاه کنید مرتب از خود بپرسید آیا ارزشی دارد که خواننده به مساله ای که شما در اینجا می گویید فکر کند یا نه (قانون ۶ ) اگر احساس کردید خواننده را به مساله علاقه مند کرده اید باید پاسخ تان را به آن طوری بیان کنید که خواننده با کمترین تلاش ذهنی بفهمد.
لغات تخصصی را با وضوح برای خواننده تشریح کنید چون ندانستن معنی درست یک کلمه خواننده را گیج و خسته می کند. از خلاصه سازی لغات و یا ساختن بی مورد کلمه ی با حروف اول ٣ پرهیز کنید چون خواننده مجبور می شود برای یاد آوری آن مرتب مقاله را پایین و بالا کند.
دانش روانشناسی به نوشتن بهتر مقاله کمی می کند. مثلا حافظه کوتاه مدت انسان تنها تعداد محدودی موضوع را به طور همزمان می تواند ذخیره کند که اولین و آخرین آن ها بهتر از بقیه به یاد می آیند.سعی کنید در هر جای مقاله، حافظه خواننده بسیار سبک باشد.
قانون ٣ :متن مقاله را به شکل مقدمه‐تحقیق‐نتیجه (م ت ن) بنویسید
تقریبا تمام داستان ها ساختار ثابتی دارند: توصیف فضای داستان (مقدمه)، حوادثی که رخ می دهند (تحقیق) و حرف نهایی (نتیجه). مقدمه فضای داستان را آماده می کند که در بستر آن حوادث مختلف رخ میدهد و نهایتاً داستان به نتیجه غایی می رسد. این ساختار کمک می کند تا خواننده نه تمرکز خود از خط اصلی داستان را از دست بدهد و نه خسته شود.
بر حسب اینکه چقدر خواننده قرار است درگیر موضوع شود استراتژی های مختلفی برای بیان یک موضوع وجود دارد خواننده کم حوصله باید به سرعت درگیر موضوع شود، مثلا با تهییج او در اول کار مانند گزارش های خبری. ساختار م ت ن که در اینجا بیان کردیم برای خواننده ی صبوری مناسب است که می خواهد درگیر جزییات داستان شود. این روش برای درگیر کردن خواننده کم حوصله کارآمد نیست. هرچند در یک مقاله علمی این دغدغه ی مهمی نیست زیرا در عنوان و مقدمه مقاله قسمت های مهیج گفته شده اند و در نتیجه فردی که درگیر خواندن متن مقاله است به اندازه کافی به موضوع علاقه مند شده است. علاوه بر این در علم، بیان یک نظریه جدید بدون هیچ مقدمه ای، باعث می شود که خواننده به حرف شما مشکوک شود. بخصوص اگر خواننده قسمت مهمی از نظریه شما را درست نفهمیده باشد.
ت ن در مقیاس های مختلف در یک مقاله باید رعایت شود. در بزرگترین مقیاس، اگر تمام مقاله ١ ،نتیجه های٢ تحقیق و نتیجه گیری نهایی را به عنوان یک داستان در نظر بگیریم از سه قسمت مقدمه آن در توضیحات٣ تشکیل شده است. در مقیاس کوچکتر هر پاراگراف مقاله باید به شکل م ت ن بیان شود. جمله اول موضوع آن پاراگراف را بیان میککند که مقدمه آن است. در ادامه مفروضات، شواهد و دست آوردها قسمت تحقیقی پاراگراف را شکل می دهند و نهایتاً جمله آخر پاراگراف نتیجه آن را می گوید.
رعایت نکردن ساختار م ت ن خواندن مقاله را سخت می کند. متاسفانه اگر فی البداهه شروع به نوشتن کنیم به طور ناخودآ گاه این ساختار را رعایت نمی کنیم. زیرا یک محقق بیشتر وقت خود را صرف تحقیقات علمی مانند انجام آزمایش، واکاوی مقالات محققان قبلی و فکر کردن به ایده های جدید با ذهن خلاق خود می کند و کمتر روی سازمان دهی آنها وقت می گذارد. بنابراین طبیعی است که اگر بخواهد دست آوردهای خود را ثبت کند از نتایج متاخر تحقیقات خود شروع می کند که برای یک خواننده ی ناآشنا ارتباط برقرار کردن با آن بسیار سخت است. خواننده نمی خواهد نتایج تحقیق را با همان سلسله ی زمانی که منجر به کشف آن شده است بداند، بلکه می خواهد پیام اصلی مقاله را بفهمد و بداند چگونه این پیام با گزاره های منطقی و حقایق اثبات می شود. بنابراین تمام تلاش ما هنگام نوشتن باید معطوف به نظم بخشی به دست آورد های علمی، اتصال آنها به یکدیگر و استخراج نتایج قابل فهم و ماندگار باشد.
قانون ۴ :از ذکر یک موضوع در میانه موضوع دیگر پرهیز کنید و موازی بنویسید تا نوشته شما سلیس تر شود
پرهیز از ذکر یک موضوع در میانه موضوع̧ دیگر: تنها عنوان مقاله می تواند مرتباً در آن ارجاع داده شود و هر موضوع دیگری بهتر است تنها یک بار بحث شود. جملاتی که با هم اشتراک دارند باید مکمل هم باشند تا یک کاسه شوند و تنها یک بار بیان شوند. به همین شکل بهتر است ایده هایی که مشابهت دارند، مانند دو دلیل برای درستی یک نظریه، بلافاصله بعد از یککدیگر بیان شوند.
موازی نویسی: پاراگراف ها یا جملاتی که پیام های مشابهی دارند باید شبیه همدیگر نوشته شود زیرا کار خواندن را راحت تر می کنند. به عنوان مثال اگر سه دلیل متفاوت برای برتری یک نظریه بر نظریه دیگر وجود دارد، مناسب تر است که جمله بندی هر سه به یک شکل نوشته شود تا خواننده با کمترین انرژی، توجه خود را صرف فهم دلایل کند. هیچ اشکالی ندارد که یک کلمه بارها و بارها در جملات و پاراگراف ها بکار برود. وسوسه نشوید که کلمات متفاوتی را برای یک مفهوم بکار ببرید زیرا در این صورت این پیام گمراه کننده را به خواننده می فرستید که شاید معنای این کلمات اندکی با هم متفاوت است.
متن مقاله (قانون های ۵ تا ٨)
قسمت های مختلف مقاله ‐ چکیده، سرآغاز، یافته ها و بحث ‐ اهداف متفاوتی دارند و برای نیل به این مقصود در کنار رعایت ساختار م ت ن، نکات دیگری نیز باید در مورد توجه قرار گیرد. در اینجا به این نکات می پردازیم. برای جمع بندی این بخش، شکل ١ را در خاطر داشته باشید.
قانون ۵ :کار خود را به طور کامل در چکیده بنویسید
اکثر خوانندگان یک مقاله تنها چکیده آن را کامل می خوانند. بنابراین باید به شکلی منسجم پیام مقاله در آن رسانده شود. برای این کار م ت ن آن را تشریح می کنیم
در مقدمه˼ چکیده باید خواننده متوجه شود که مقاله شما چه نکته مغفولی از علم را باز می کند. جمله اول ذهن خواننده را به سمت فضای رشته ی علمی مقاله می برد. در جملات بعد در هر مرحله مانند قیفی این فضا کوچکتر می شود تا به مساله ˼ خاصی که شما بررسی کردید برسد. به خواننده بگویید که چه چیزی در تحقیقات روز پنهان مانده و یا ناقص است و چرا کار کردن روی این کاستی ارزشمند است (مثلا́ با ارتباط مناسب به رشته علمی در جمله ی اول مقاله).
جمله اول تحقیق چکیده (در اینجا می خواهیم ) روش شما را برای مرتفع کردن آن نقص و جملات بعدی دست آوردهای مرتبت شما را بیان می کند.
نهایتاً در قسمت اول نتیجه˼ چکیده، تعبیر دستاوردتان را در رشته تحقیقاتی می گویید و در قسمت دوم نشان می دهید چگونه کار شما باعث می شود آن رشته یک گام به پیش برود. قسمت دوم برای مجلاتی که خوانندگان متعددی دارند بسیار مهم است.
این نحوه نوشتن به شما کمک می کند تا مرتکب بسیاری از اشتباهات نوشتاری نشوید؛ مانند شروع به توضیح دست آوردها بدون بیان پیش زمینه مناسب. مک چکیده خوب به بارها بازبینی و تغییر نیاز دارد تا در نهایت به خوبی نشان دهد مقاله چگونه در فضای آن رشته علمی جای می گیرد. استفاده از ساختار قیفی کمک می کند که مقاله با خواننده های مختلفی ارتباط برقرار کند و ارزش علمی آن برجسته شود.
قانون ۶ :در مقدمه مقاله اهمیت آن را نشان دهید
هدف از مقدمه˼ مقاله، برجسته کردن خلا یی در دانش فعلی و رهیافت شما برای پر کردن آن است. برای این کار نیاز به نوشتن چندین پاراگراف است که به طور ملموس نشان دهد چه چیزی در آن رشته مغفول مانده و در نهایت با جمع بندی نهایی نشان دهد آن خلأ علمی چگونه در این مقاله پر می شود.
با یک مثال نشان می دهیم چگونه میتوان مقدمه ی مقاله ای در زمینه ژنتیک راجع تقسیم سلولی نوشت؛ پاراگراف اول توضیح می دهد چرا درک فرایند تقسیم سلولی موضوعی داغ در زیست است که هنوز به درستی شناخته نشده است (خلأ در رشته اصلی)، پاراگراف دوم توضیح می دهد چه چیزهایی درباره تقسیم سلولی استروسایتی ‐ نوعی سلول خاص‐ ناشناخته است (خلأ در زیر رشته ی رشته اصلی)، پاراگراف سوم سرنخ هایی درباره یک ژن خاص که باعث تقسیم سلولی در استروسایتی ها میشود بدست می دهد ولی بیان می کند که این موضوع همچنان تایید نشده است (خلائی که در زیر رشته وجود دارد و مقاله ی شما قرار است آن را پر کند). در هر مرحله که جمله ای راجع به نادانسته ای در یک زمینه گفته می شود خواننده حدس بهتری راجع به موضوعی که شما می خواهید در مقاله تان بحث کنید می زند.
هر پاراگرافِ مقدمه (به جز آخرین پاراگراف) معطوف به خلائی در علم است. مقدمه یک جمله ای هر پاراگراف خواننده را به آن خلأ رهنمون می کند. در جملات بعد مروری بر تحقیق های روز در آن زمینه می کند تا نشان دهد چه چیزهایی دانسته شده است. در نهایت با ذکر موضوعی مهم ولی مغفول در این تحقیق ها و تاثیر احتمالی مقاله در حل آن به خواننده کمک می کند جایگاه مقاله را درک کند. در بین این خطوط اغلب می توان علت یابی کرد که چرا موضوعی مغفول مانده است تا سرنخ ای به خواننده بدهد که چگونه می توان آنها را حل کرد. هیچ نیازی نیست که مقاله ی شما مروری مفصلی بر تمام تحقیق های پیشین کند، تنها آن هایی را بیان کنید که مستقیماً در راستای مقاله شما است. اگر این ساختار به خوبی رعایت شود، خواننده ی متخصص بسرعت می تواند متوجه جایگاه مقاله شود.
اما پاراگراف آخر قسمتِ مقدمه متفاوت است: در آن به طور خلاصه یافته های مقاله در راستای پر کردن خلأ علمی بیان می شوند. این پاراگراف شبیه چکیده خواهد بود با این تفاوت که مقدمه ی چکیده را ندارد، یافته های مقاله را دقیق تر بیان می کند و در پایان (و در صورت نیاز) عصاره مقاله را ٨ بازگو می کند.
قانون ٧ :نتیجه های خود را با کمی نمودارها و استنتاج منطقی از یکدیگر پله به پله پیش ببرید تا به هدف مقاله برسید
در قسمت نتیجه ها شما باید خواننده را درباره ادعایتان قانع کنید. ابزار شما منطق و داده خام است. اثبات هر ادعای علمی نیاز به ارائه دنباله ای از گزاره ها دارد تا صحت تک تک اجزای آن مشخص شود.
مثلا اگر حدسی را بررسی می کنید ابتدا به خواننده نشان دهید که متغیرهای آن را به درستی ندازه گیری می کنید و سپس آن ها را برای درستی حدس تحلیل کنید. یا اگر فرضیه های مختلفی را برای توضیح یک پدیده بیان می کنید با دلیل اثبات کنید که همه آن ها اشتباه هستند به جز یک همواره به یاد داشته باشید که ارائه یک دلیل نیازمند داشتن یک روش علمی و انجام آزمایش های کنترل است.
هنگامی که شکل کلی مقاله را آماده می کنید (قانون ٩) به طور خلاصه گزاره هایی را که برای اثبات ادعایتان مورد نیاز است استخراج و آن ها را به شکل سلسله ای از جملات بنویسید. این جملات در آینده عناوین سر فصل ها، بخش ها و نمودارهای مقاله شما خواهند شد. اکثر مجلات چنین ساختاری برای عنوان بندی دارند. حتی اگر مجله ای اینگونه نبود، می توانید با بسط هر یک از این جملات در یک یا چند پاراگراف، مقاله را به سرعت آماده کنید و قبل از ارسال کردن آن به مجله، همه را پاک کنید. داشتن مجموعه ای از گزاره های منطقی و شفاف کمک می کند تا خواندن مقاله بسیار سر راست شود.
به طور خاص نمودارها، عنوان و شرح آن ها بسیار مهم هستند زیرا با رجوع به داده ها پله به پله قدم های تحقیق را تا اثبات ادعای اصلی نشان می دهند. علاوه بر این، اکثر خواننده های مقاله بعد از خواندن چکیده به صورت گذرا نمودارها و عکس های آن را می بینند. عنوان یک نمودار باید نتیجه یک آنالیز و شرح داخل آن نحوه انجام آن آنالیز را نشان دهد. در نهایت به یاد داشته باشید که درست کردن نمودار و عکس بخودی خود یک هنر است و کتاب ادوارد تافت ۵ مرجعی مناسب برای درست کردن شاهکار هنری شماست
ساختار پاراگراف اول قسمت نتیجه ها متفاوت است؛ در آن رهیافت مقاله به مساله ای که در قسمت مقدمه گفته شده به همراه با اشاره ای به روش های نوآورانه مقاله برای پاسخ به آن بیان می شود. ۶ را نمی خوانند و این پاراگراف فرصتی است تا چکیده ای آن بازگو اکثر خواننده ها قسمت روش مقاله شود.
دیگر پاراگراف های قسمت نتیجه با عبارتی یک یا دو جمله ای شروع می شوند که به طور ضمنی سوالی را بیان میکنند که قرار است در پاراگراف پیش رو به آن پاسخ داده شود. سوالاتی از این دست: “برای اینکه مطمئن شویم عامل ناخواسته ای در آزمایش وجود ندارد ”، “اندازه گیری های ما تا جایی دقیق هستند که”، “سپس ما بررسی کردیم که آیا کلسیم از طریق دریچه های L شکل وارد می شود یا خیر”. در میانه پاراگراف، داده ها و منطق جواب دهی به سوال گفته می شود تا در جمله آخر جواب نهایی بیان گردد. مثلا́ در جمله آخر گفته می شود: “نتیجه می گیریم که هیچ عامل ناخواسته ای در آزمایش وجود ندارد ”. این نحوه نوشتن به خواننده مجرب کمک می کند تا درستی تک تک نتایج را چک کند. هر پاراگراف خواننده را متقاعد می کند که جواب داده شده در جمله آخر درست است. با این روش می توان گزاره های مشکوکی را که باعث خدشه به نتیجه نهایی می شود به راحتی پیدا کرد. مانند قضایای ریاضی، نتیجه هر پاراگراف می تواند در پاراگراف های بعد از آن مورد استفاده قرار گیرد.
قانون ٨ :توضیح دهید که چگونه خلائی علمی را پر کردیده اید، محدودیت ها و تاثیرات آن چیست و جایگاه آن در مقالات مشابه کجاست
قسمت توضیحاتِ مقاله نشان می د هد چگونه خلائی علمی که در قسمت مقدمه بیان شد اکنون برطرف شده است، محدودیت و اشکالات روش ارائه شده چیست و چگونه این مقاله می تواند به پیشبرد شاخه علمی مورد بحث کمک کند. پاراگراف اول قسمت توضیحات متفاوت است چون در آن خلاصه یافته ها بیان می شود. این به خواننده هایی که قسمت نتیجه ها را نخوانده اند کمک می کند تا شرخ مختصری از آن را بدانند.
از آن به بعد هر پاراگراف با بیان نقص، ضعف یا اهمیتِ روش مقاله شروع می شود، به واکاوی آن در تحقیقات مشابه می پردازد و در پایان به شکل خلاصه وار و نوآورانه بیان می کند که چگونه ١٠ میتوان تاثیر این کار را در آینده دید و یا نقص بیان شده را برطرف کرد.
مثالی از ساختار قسمت توضیحات می زنیم. پاراگراف اول خلاصه˼ نتیجه ها را می گوید. پاراگراف دوم تا چهارم ضعف و کاستی های مقاله را می گویند و اشاره می کنند که چگونه انجام آزمایش های بیشتر می تواند آن ها را بهبود ببخشد. از پاراگراف پنجم به بعد نشان داده می شود که چگونه این مقاله میتواند یک قدم زمینه علمی مورد بحث آن را به پیش ببرد. قدم به قدم خواننده بهتر متوجه می شود که نتیجه مقاله چیست و جایگاه آن در تحقیقات مشابه کجاست.
پیش برد مقاله (قانون ٩ و ١٠)
برای نوشتن خوب بهتر است عادت هایی را داشته باشیم. بعضی از جنبه های مقاله اهمیت بیشتری دارند که متناسب با آن بهتر است زمانی بیشتری صرف آن ها شود. علاوه بر این، گرفتن بازخورد مقاله از همکاران و دوستان کمک مr کند تا داستان مقاله بهتر شکل بگیرد و نوشته پحته تر شود.
قانون ٩ :متناسب با اهمیتِ عنوان، چکیده، نمودارها و سرفصل ها زمان اختصاص دهید
روشن شدن کلام اصلی مقاله مهم تر از هر چیزی است. این کلام از طریق ساختن پلی میان آزمایش هایی انجام گرفته و نوشتن مقاله شکل می گیرد. بنابراین، بهتر است که به طور روزمره نتیجه آزمایش ها و علت انجام آن ها در جایی یادداشت شود (مثلا در نشست های هفتگی گروه) تا به مرور زمان بدنه اصلی مقاله شکل بگیرد.
بهتر است متناسب با اهمیت هر قسمت از تحقیق روی آن وقت بگذارید. عنوان مقاله، چکیده و نمودارها بیننده بیشتری دارند و در عوض قسمتِ روش ها خواننده کمتر. متناسب با آن زمان خود را تقسیم کنید.
با تعمق کافی پیش از نوشتن هر قسمت می توانید زمان نوشتن آن را کاهش دهید. ابتدا سر فصل ها را درست کنید و برای هر قسمت از آن جمله ی ساده ای حتی محاوره ای بنویسید. ساده تر است ابتدا به توضیح مستقل تک تک نتیجه ها بپردازید. از دل این توضیح عنوان آن قسمت بدست میاید. وقت ١١ خط اصلی مقاله مشخص شود هر پاراگراف ذره ای از آن را شکل می دهد. قانون ٩ کمک می کند تا وقت خود را بیهوده صرف ویرایش و پیدا کردن کلمات در پاراگراف هایی که محتملا́ حذف می شوند نکنید.
قانون ١٠ :بازخورد دیگران کمک می کند که داستان مقاله را ویرایش و یا از نو بازنویسی کنید
وشتن مثل یک مساله بهینه سازی است که هدف آن یافتن بهترین داستان، عنوان و جمله ها است. به همین دلیل بهتر است خیلی در ویرایش چکنویس خود غوطه ور نشوید. زیرا در اغلب اوقات دور ریختن کل پاراگراف و بازنویسی آن سریع تر از ویرایش مداوم آن است.
نشانه های مختلفی وجود دارد که نشان می دهد باید کار بیشتری روی نوشته انجام گیرد. برای مثال اگر شما به عنوان نویسنده نتوانید در چند دقیقه پیام اصلی مقاله را به همکارتان بگویید، قطعاً یک خواننده نیز نمی تواند. در این حالت باید روی داستان مقاله تان بیشتر کار کنید. پیدا کردن نقص های این چنینی مقاله می تواند کیفیت آن را بسیار بهبود ببخشد.
یک محقق برای نوشتن خوب نیاز به بازخورد از طرف دیگران دارد. از چند فرد بخواهید متن را یک بار بخوانند تا مطمئن شوید که کلیت آن قابل فهم است. بازخورد آن ها کمک می کند تا بدانید چه قسمتی از نوشته تند یا آهسته پیش رفته است و یا اینکه چه قسمتی باید دوباره از نو نوشته شود. بازخوردی که از داوران مقاله می گیرید بسیار مفید است. یک بازخورد مبهم نشانه ای از آن است که شخص خواننده حرف اصلی مقاله را متوجه نشده است و در نتیجه باید روی آن کار کنید. در مقابل یک بازخورد مشخص به قسمتی از مقاله به شما می گوید احتمالا˟ منطق آن پاراگراف یا بخش نیاز به بازبینی دارد. همواره با روی باز به بازخورد های افراد برخورد کنید. زیرا داشتن بازخورد از شبکه ای از همکاران برای پختن داستانی ماندگار در مقاله بسیار حیاتی است. برای اطمینان از اینکه که این اثر متقابل است به آن ها نیز در خواندن و ویرایش مقاله هایشان کمک کنید.
چگونه مقاله نویسی را شروع کنیم؟
اگر شما دانشجو یا علاقمند به پژوهش هستید حتماً می‌دانید که این روزها تنها راه طی کردن مسیر تحصیلات تکمیلی تسلط به مقاله نویسی است. ما با استفاده از تجربیات تمام اساتید و پژوهشگران موسسه که رزومه پژوهشی آنها بی‌نظیر است و مقالات بیشماری در مجلات معتبر ISI دارند این مطالب را برای شما آماده کرده‌ایم.
– مقالات خود را نیتیو (Native) ترجمه کنید
چطور مقاله نویس خوبی شویم؟
۱- تا میتوانید مقاله بخوانید: یک جمله قدیمی هست که می‌گوید اگر میخواهید موفق باشید فقط کافی است کارهایی که افراد موفق انجام داده‌اند را تکرار کنید. برای اینکه مقاله نویسی را شروع کنید باید ابتدا مقالات بسیاری را در حیطه خودتان بخوانید. برای شروع به سایت sid.ir بروید و با جستجوی یک موضوع آسان در رشته خود چند مقاله کامل را دانلود کرده و بخوانید.
۲- یک پژوهش را عیناً تکرار کنید: شما میتوانید یک مقاله را انتخاب و عیناً آن را انجام دهید. این کار در دنیای علم بسیار مرسوم است چرا که هر پژوهشی باید بارها تکرار شود تا بتوان در مورد آن با قطعیت نظر داد. شما میتوانید ابزارها و پرسشنامه‌های آن پژوهش را دوباره اجرا کرده و مطابق با آن مقاله، خودتان شروع به نوشتن مقاله کنید.
۳- از همایش‌ها شروع کنید: همایش‌ها را میتوان یک کلاس آموزش مقاله نویسی دانست. برخلاف نظر برخی افراد، همایش‌ها به درد نخور نیستند. حداقل فایده آنها این است که بسیاری از دانشجویان مقاله نویسی را از ارسال مقاله برای همایش شروع میکنند. در همین سایت صدها همایش معرفی شده است. یکی را انتخاب کنید و یک مقاله هر چند ضعیف را برای آن ارسال نمایید. حداکثر چیزی که از دست خواهید داد این است که مقاله شما رد خواهد شد. همچنین میتوانید در چند همایش بدون ارائه مقاله شرکت کنید.
۴- هرچه زودتر یک مقاله بد بنویسید!: منظور ما این است که نوشتن یک مقاله هر چند که ضعیف و بسیار ابتدایی باشد، از ننوشتن آن بهتر است. حتی میتوانید همین امروز یک مقاله بنویسید.
۵- از دانشجویان دیگر کمک بخواهید: یک مقاله را با قلم خود بنویسید. از یک دانشجو یا همکلاسی که قبلاً مقاله نوشته است بخواهید مقاله شما را بخواند و اشکالات آن را به صورت کامنت برای شما بنویسد. این کامنت‌ها بهترین و بهترین ابزار برای یادگیری مقاله نویسی هستند و شما با استفاده از این روش یک مقاله نویس عالی خواهید شد.
۶- یک چارچوب مقاله تهیه کنید: اکثر مقالات ساختار استانداردی دارند. فقط کافی است ساختار یک مقاله را پیدا کنید و مطالب تان را در آن بنویسید. ساختار مقاله علمی را میتوانید اینجا ببینید.
۷- فعلا جزئیات را کنار بگذارید: یک مقاله علمی جزئیات بسیار زیادی دارد. لازم نیست اولین مقاله شما کامل‌ترین مقاله باشد. اینکه اسامی جداول یا نمودارها چگونه باشد، یک ابزار را چگونه گزارش کنید، در مقدمه به چه پژوهش‌هایی اشاره کنید و مواردی از این دست برای شروع نگارش یک مقاله لازم نیست. کم کم و با نوشتن هر مقاله قدرت قلم شما بهتر خواهد شد.
۸- زیاد کمال طلب نباشید: قرار نیست همه کارهای یک مقاله را به تنهایی انجام دهید. لازم نیست حتماً تمام نرم افزارهای آماری را بلد باشید تا یک مقاله بنویسید. اگر قرار بود یک نفر به تنهایی مقاله بنویسید پس چرا اکثر مقالات چندین اسم دارند؟ حتی بسیاری از پژوهشگران بسیار مطرح هم نرم افزارهای آماری را بلد نیستند. بنابراین سعی کنید از دوستان‌تان کمک بخواهید و اولین مقاله را به صورت تیمی بنویسید.
۹- کارگاه مقاله نویسی خوب است اما….. : شرکت در کارگاه‌ها یا دوره‌هایی که آموزش مقاله نویسی می‌دهند خوب است اما به یک شرط. اینکه اول مقاله نویسی را شروع کنید و اصول اصلی آن را یاد بگیرید و سپس برای تکمیل دانش خود در آنها شرکت کنید. متاسفانه تجربه نشان داده است که این کارگاه‌ها تاثیر زیادی در مقاله نویسی ندارند. البته نه به دلیل کیفیت کارگاه، بلکه به دلیل اینکه خیلی‌ها بدون هدف و بدون داشتن تجربه شروع مقاله نویسی در آنها شرکت میکنند.
نوشتن عنوان در تولید محتوای گیرا و جذاب
متسفانه یکی از بزرگترین اشتباهاتی که افراد تازه در نوشتن محتوای خود می کنند، عنوان محتوای خود را دست کم میگیرند یا یک عنوان کلی می نویسیند مانند ” روشهای افزایش بازدید وبسایت ” این عنوان علاوه براینکه تکراری می باشد مخاطبان کمتری به خود می گیرد. عنوان مهمترین بخش است زیرا درعنوان می توانید کلمات کلیدی و یا عبارتهای مهم را به طور هوشمندانه به کار ببرید و از همه مهمتر اینکه این عنوان محتوای شماست که کاربر را جذب می کند پس در نوشتن آن دقت بسیاری کنید.
نکته پایانی در آموزش مقاله نویسی
خوب، اگر شما به این نکات عمل کنید ما قول می‌دهیم که یک سال بعد چند مقاله خواهید داشت. توصیه پایانی ما این است که هر چه زودتر دست به کار شوید و اولین مقاله خود را بنویسید. فراموش نکنید که این کار خیلی هم آسان نیست اما سخت هم نیست. اگر شما دانشگاه قبول شده‌اید پس هوش، استعداد، توانایی و دانش نوشتن یک مقاله را دارید.
نگارش مقاله علمی پژوهشی
آموزش روش نگارش مقاله علمی پژوهشی
جهت نگارش یک مقاله علمی-پژوهشی و درج آن در مجلات معتبر داخلی یا ISI رعایت برخی نکات الزامی است. پژوهش علمی را با روش صحیح پژوهش می شناسند و بخاطر داشته باشید همیشه روش پژوهش از موضوع پژوهش مهمتر است. بهترین موضوع اگر با روش صحیح مورد پژوهش قرار نگیرد و با روش صحیح نگارش نشود فاقد هرگونه اعتبار و ارزش علمی است.
اصطلاحی به نام In The Bin در جوامع آکادمیک رایج است که به معنای “بدرد سطل زباله می خورد” است. این اصطلاح به مقالاتی گفته می شود که در آنها اصول پژوهش و نگارش علمی رعایت نشده است و به هنگام داوری بدون آنکه موضوع پژوهش مطالعه شود مستقیماً درون سطل زباله انداخته می شود.
ویژگی های اصلی مقاله علمی پژوهشی
اولین گام در تهیه یک مقاله علمی پژوهشی تعیین هدف مقاله است. مقاله می تواند بنیادی یا کاربردی باشد.
مقاله بنیادی : در این مقالات چیزی به علم اضافه می شود. برای مثال فرض کنید بخواهید یک مدل جدید را برای نخستین بار معرفی کنید.
مقاله کاربردی : در این مقالات براساس مدل های موجود یک مساله واقعی حل می شود. بیشتر مطالعات دوره کارشناسی ارشد از این دسته هستند.
تفاوت مقاله مروری و علمی پژوهشی
مقاله های مروری Review براساس مطالعات گسترده در زمینه موضوع تحقیق و استفاده از چندین منبع داخلی و خارج، تلخیص، مقایسه و ارزیابی و نتیجه گیری از این منابع نوشته می شود. مقاله های مروری فاقد بخش گردآوری و تحلیل داده هستند و صرفاً براساس مطالعات کتابخانه ای نوشته می شوند. این مقالات برای ارائه کلاسی مناسب هستند.
در یک مقاله علمی-پژوهشی قسمت مروری فقط به بخش ادبیات پژوهش محدود می شود. گردآوری آثار و نتایج مولفین دیگر و درکنار هم قرار دادن آنها مجموعا ادبیات پژوهش یک مقاله علمی-پژوهشی را تشکیل می دهد. پس از انتخاب یک موضوع مناسب باید به گردآوری آثار و نتایج مولفین داخلی و خارجی در زمینه موضوع منتخب بپردازید. به این ترتیب ادبیات پژوهش شما شکل می گیرد. مهمترین ویژگی و ارزش هر پژوهش علمی اتکای آن بر اطلاعات دست اول است که در روند انجام پژوهش بدست می آید.
بخش های یک مقاله علمی پژوهشی
تنظیم صفحه اول مقاله
صفحه اول به ترتیب شامل عنوان، نام مولف یا مولفین، چکیده و واژگان کلیدی است.
عنوان را در خط اول درج کنید. معمولاً عنوان را با یک فونت Bold و اندازه بزرگتر از سایر فونت های متن می نویسند.
نام نویسنده را با یک پاورقی همراه کنید. در پاورقی باید آدرس الکترونیک نویسنده ذکر شود تا خوانندگان مقاله در صورت نیاز بتوانند با نویسنده ارتباط برقرار کنند. نوشتن سمت یا ویژگیهای بارز علمی نویسنده در پاورقی نیز مرسوم است.
چکیده یا Abstract در هشت تا ده خط که معمولا در دو پاراگراف تهیه می شود باید بیانگر سیر کاملی از مقاله باشد.
واژکان کلیدی یا KeyWords سه تا شش کلمه اصلی مورد استفاده در مقاله اصلی است و معمولا به صورت Italic نوشته می شود.
نوشتن مقدمه مقاله
بهتر است مقدمه در یک صفحه تهیه شود. در پاراگراف اول مقدمه ابتدا به شرح و بیان مسالخ پژوهش بپردازید. در پاراگراف دوم اهیمت و ارزش موضوع را شرح دهید. در پارارگراف سوم اهداف خود را توضیح دهید. در نهایت در پاراگراف آخر توضیح دهید خواننده در مقاله با چه موضوعاتی مواجه خواهد شد اما نتیجه گیری از مباحث به عمل نیاورید.
مخالف بقیه بنویسید
اجازه بدهید که با یک مثال این مورد را بیان کنیم. شما به عنوان یک بازاریاب محتوا نقش مفید شبکه های اجتماعی را م یدانید و آن را یک نیاز ضروری می دانید و همه در این خصوص دارای نظر یکسان با شما هستند اما شما ایندفعه به جای خوبی شبکه های اجتماعی برای بازاریابی محتوا، ضررهای آن را بنویسید. این نوع مقالات نشان میدهد که شما به نکاتی توجه میکنید که دیگران توجهی نمی کنند و باعث تمایز شما با دیگران می شود. به اینها در دنیای تولید محتوا میگویند ” تکنیک خوانده شدن مقاله ”
ادبیات پژوهش مقاله
در این بخش براساس مطالعات گذشته، مبانی نظری پژوهش بیان می شود. منظور از مبانی نظری ارائه تعاریف و مفاهیم بکار رفته در پژوهش به صورت روشن است و باید براساس مطالعات معتبر قبلی صورت گیرد. در بخش دوم ادبیات پژوهش به ارائه مطالعات مشابه که قبلاً توسط پژوهشگران دیگر صورت گرفته پرداخته می شود. نظر به تاکید جوامع علمی بر اطلاعات دست اول در حال حاضر بسیار مقاله ها از ارائه ادبیات پژوهش به صورت مستقل پرهیز می کنند و تنها به ارائه کلیاتی از پژوهش انجام گرفته پیشین در بخش مقدمه اکتفا می شود.
روش تحقیق مقاله علمی پژوهشی
در بخش سوم از یک مقاله علمی-پژوهشی، انواع روش تحقیق براساس هدف و ماهیت معرفی می شود. همچنین نحوه گردآوری داده ها بیان می شود. معمولا پژوهش های علمی از روش های مطالعه میدانی و کتابخانه ای برای گردآوری داده ها و اطلاعات استفاده می کنند. همینطور جامعه آماری و در صورت لزوم نمونه آماری معرفی می شوند. سپس گزاره های پژوهش ( فرضیه ها یا سوالات ) ارائه می گردد. همچنین آزمونهای آماری مورد استفاده و نرم افزار تجزیه و تحلیل داده ها نیز معرفی می شود. به بحث مقدمه ای بر روش تحقیق رجوع کنید.
تجزیه و تحلیل داده ها
در این قسمت براساس داده های بدست آمده و با توجه به روشهای آماری مناسب به تجزیه و تحلیل داده ها و ازمون فرضیه های پژوهش پرداخته می شود. معمولا برای افزایش دقت محاسبات نرم افزارهای آماری مانند SPSS بکار گرفته می شود. این تحلیل اساس یک پژوهش علمی است.
خلاصه و نتیجه گیری از مقاله
هر مقاله باید باید با خلاصه و نتیجه گیری دقیق و صحیحی از گامها و دستاوردهای پژوهش همراه باشد. بعضی مواقع خلاصه را همراه با بیان محدودیت ها و پیشنهادهائی برای محققین دیگر همراه می کنند.
صفحه منابع و مآخذ مقاله
در نهایت باید منابع و مآخذ مورد استفاده را به ترتیب براساس منابع فارسی و لاتین مرتب کنید. هر مجله یا کنفرانس استاندارهای خود را درنحوه درج منابع دارد. یک روش استانداررد برای درج منبع روش APA است. این واژه مخفف عبارت American Psychological Association است که توسط انجمن روانشناسی آمریکا ارائه شد. براساس این روش برای ارجاع یک بخش از متن به منبع آن از ( نام نویسنده، سال : شماره صفحه ) استفاده می شود برای نمونه (حبیبی، ۱۳۸۹ : ۵۶). سپس در صفحه فهرست منابع و مآخذ به روش زیر عمل می شود:
– اگر کتاب باشد: نام خانوادگی، نام (سال)، نام کتاب، محل نشر: ناشر
– اگر مقاله باشد: نام خانوادگی، نام (سال)، نام مقاله، نام نشریه، شماره نشریه، شماره صفحات